Anayurt Oteli ve Zebercet



 

İkinci dünya savaşı sonrasında, iki sosyal bilim dalı olan psikoloji ve edebiyatı birleştiren yazım türü yaygınlaşmıştır. Nurullah Ataç’ın ruhbilimsel roman olarak tanımladığı yeni roman yazımı derin bir psikolojik gözlemle beraber edebi bilgi ve yetenek de gerektirir. Her insanın sahip olduğu dünyaları ayrı ayrı anlamaya çalışmak ve tahlil edebilmek bu yazım türünün gerekliliklerindendir. Türk edebiyatında Mehmet Rauf’un eylül adlı eseri Türk edebiyatında psikolojik roman kategorisinde bir ilktir. Sonraları Abdülhak Şinasi hisar ,Ahmet Hamdi Tanpınar Yusuf Atılgan ve oğuz Atay gibi yazalar psikolojik romanlar yazmışlardır.

Yusuf Atılgan Manisa da doğmuş ve ilk romanı olan Aylak adam ile yunus Nadi roman ödülüne layık görülmüştür. Edebiyat fakültesinde hocası olan Ahmet Hamdi Tanpınar’dan da çok etkilenmiştir. Romanlarında vaka anlatmayarak karakterlere psikoloji tahlili yapan Yusuf atılgan, Anayurt otelini manisada bir otel olan anavatan oteli katibinden esinlenerek yazmıştır.

Romanın karakteri anayurt otelinin kâtibi zebercet, çocukluğundan bu yana kimse tarafından kabul edilememeyi bir maraz gibi taşımıştır omzunda. Öyle ki yedi ayda doğmuş bir bebek olması anne karnında bile kabul göremediğine bir işaret olabilir. Güçsüz çelimsiz bir insan olan zebercet düzenli hayatının içinde, ürkek ve çekingendir. Sosyal ilişkilerden bu denli kaçması, içine dönük, toplumsal ilişkileri soğuk ve mesafeli, karşısındakilere güvensiz, olması nedeniyle Zebercet için şizoid bozukluk rahatsızlığı vardır diyebiliriz.

Şizoid bozukluğun yanı sıra, sapkın duyguların ve insana yabancılaşmanın da analiz edildiği romanda zebercet karakterinin dünyası gecikmeli Ankara treniyle otele gelen kadınla alt üst olur. Yıllarca süren düzen bozulur. Kadının gidişinin ardından, kadının kaldığı odayı bir tapınağa çevirir. Kadına dair her şeyi kutsal sayar, onun yarım kalmış sigarasını içer bardaktaki dudak izini öpmeye varan sapkın bir ruh haline bürünür. Kadın içiyor diye sigaraya başlar, tekrar geleceğine dair umudu ile bıyıklarını kestirir ve takım elbise alır kendine. Bu süreç ilk günlerde her gelen tren sesiyle heyecan verirken sonraları umutsuz bir bekleyişe bırakır kendini. Tüm alışkanlıkları değişen Zebercet, onu ayakta tutacak düzen kaynağı olan oteli de kapatır. Güçsüz ve önemsiz olan zebercet, ortalıkçı kadını boğarak öldürür. Bu cinayet, onu intihara götüren son olaydır. Zebercetin intiharı, aradığını bulamamanın ve varoluşun idealsizliğinin bir sonucudur. Bir başkaldırıdır.

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Issız Adam ve Issız Ada

Resim
                                                       Issız Adam filmini hemen hemen herkes duymuş ve en azından pek çok kez  Anlamazdın  şarkısı ile o çok meşhur ayrılan “iki yabancının” sahnesine denk gelmiştir. Issız Adam filmi bağlanma problemi yaşayan pek çok erkeğin kendisini tanımlayabileceği bir kavram yaratmış ve ilişkilere ıssız adam furyasını katarak literatürde kendine bir yer de bulmuştur şüphesiz. Filmi izleyenler Issız Adam Alper’i suçlarken, Ada’nın ne kadar harika bir kadın olduğu konusunda fikir birliğinde olsa da kusurlu bir ilişkide tek bir tarafı zalim ve diğer tarafı ise mağdur konumunda değerlendirmek, ikili ilişkilerin kökenini ve temellerini oldukça sarsacaktır. İki iyi insan çok kötü bir ilişki yaşayabilir. İyi insanlar olmak, iyi partnerler olmanın garantisini vermez. Bu ikilinin ilişkisini, mağdur-zalim ayrı...
Devamı

Marcel Proust'un Ruh Dünyasından

Resim
  §   Sanatçı olmak başarısızlığa uğramaktır, başka hiç kimse başarısız olmaya cesaret edemez; başarısızlık sanatçının dünyasıdır, kaçmaktan kaçınmaktır.   §   Bir alışkanlığın devamlılığı genellikle saçmalığıyla doğru orantılıdır.   §   Artık beklenecek hiçbir şeyin kalmadığı anlar çok çabuk gelir.   §   Mutluluk vücut için yararlıdır fakat aklın yetkinliklerini asıl geliştiren, ıstıraptır.   §   Aşk karşılıklı işkencedir.   §   Bütün nihai kararlarımızı geçici bir ruh halindeyken veririz.   §   Zaman insanları değiştirir fakat insanların gözümüzdeki yerini değiştirmez.   §   İnsan yüzmeyi öğrenmek, fakat aynı zamanda bir ayağıyla da yere basmak ister.   §   Bir dünyada düşünür ve konuşur, bir başka dünyada yaşar ve hissederiz.   §   Aşıkken mutlu olmak, olağandışı bir durumdur.   §   Hiçbir zaman tamamıyla yaşanmamış olan aşk, yaklaşan b...
Devamı

Sosyal Normlar ve Kültür

Resim
Norm" kelimesi etimolojik olarak incelendiğinde Fransızca'da "kural, standart" Yunanca'da ise "bilmek ve yargılamak" kelimelerine uzanır. Kelimenin etimolojik kökeni, normun ne olduğu hakkında bizlere bazı ipuçları verecektir. İnsanlık uzun zamandır topluluk halinde yaşamaktadır, bu yüzden toplum içinde ve toplumlar arasında çoklu etkileşim kaçınılmazdır. Bu etkileşimler, yazılı veya sözlü kuralları yaratır. Bu kurallar da zamanla, toplumların standartlarını, kültürünü, geleneklerini oluşturur. Pek çok kadim geleneğin ardında ise yine normlar vardır. Sosyal normlar, insan davranışlarını standart bir çizgide tutmayı hedefleyen kurallardır. Pek çok sözlü kural, yaptırım olarak tanımlanabilecek yargıları da içerir. Yaptırımlar, beğenme, güven, saygı gibi olumlu yönde veya dışlama, psikolojik baskı, onaylamama ve daha fazlası gibi olumsuz pek çok şekilde insanların etkileşimlerine yansır. Bir davranışı sosyal bir norm olarak nitelendirmek için, davranışı ...
Devamı